Hayır markaya patent alınamaz çünkü marka ve patent farklı şeylerdir.Başvuru sahipleri tarafından sıkça sorulan bu yanlış soru, marka ve patent kavramlarının doğru anlaşılmamasından kaynaklanmaktadır.Marka, işletmelerin mal ve hizmetlerini birbirinden ayırt etme fonksiyonuna yarayan hertürlü sözcük, şekil, harf ve sayıdan oluşan ibarelerdir.Buna karşın patent ise teknik özellikleri bulunan buluşların korunması hakkında kullanılan bir sınai mülkiyet hakkıdır.

Türkiye' de tescile yetkili tek kurum Türk Patent ve Marka Kurumudur.

Aşağıda belirtilen hallerde marka sahibinin, izni alınmadan markasının kullanılmasının önlenmesini talep etme yetkisi vardır.

Markanın tescil kapsamına giren aynı mal veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli markayla aynı olan herhangi bir işaretin kullanılması,

Tescilli bir marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsadığı mal veya hizmetlerin aynı veya benzeri mal veya hizmetleri kapsayan ve bu nedenle halk üzerinde, işaret ile tescilli marka arasında bağlantı olduğu ihtimali de dahil, karıştırılma ihtimali olan herhangi bir işaretin kullanılması,

Tescilli marka ile aynı veya benzer olan ve tescilli markanın kapsamı mal veya hizmetlerle benzer olmayan mal veya hizmetlerde kullanılması halinde, tescili istenen işaretin kullanılmasıyla tescilli markanın itibarından dolayı haksız avantaj elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar vercek nitelikteki herhangi bir işaretin kullanılması.

556 sayılı Kararname'nin, tescilli markalara sağladığı koruma

a) Markanın tescil kapsamına giren aynı veya benzeri mal veya hizmetlerle ilgili olarak, tescilli markayı, benzerlerini ve halk üzerinde tescilli marka ile karıştırılma ihtimali olan herhangi bir işaretin tescilli markanın itibarından dolayı haksız avantaj elde edecek veya tescilli markanın ayırt edici karakterine zarar verecek nitelikteki herhangi bir işaretin izinsiz kullanılmasının önlenmesini isteme,

b) Tescilin hukuki olarak sağlayacağı tescilli bir markanın başkasına devir edilebilirliği, miras yolu ile intikal edilebilirliği, kullanma hakkının lisans konusu olabilirliği, rehin ve teminat olarak gösterilebilirliği gibi haklardır.

Bu tür haklar başvurular için de geçerlidir.

Tescilsiz marka kullananlar, belirtilen bu haklardan yararlanamazlar.

Tescilli bir markanın, tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde, haklı bir neden olmadan kullanılmaması veya bu kullanıma beş yıllık bir süre için kesintisiz ara verilmesi halinde, marka iptal edilir. Bu gibi durumlarda iptal yetkisi yetkili mahkemelere aittir.

a)Tescilli markanın ayırt edici karakterini değiştirmeden markanın farklı unsurlarla kullanılması,

b) Markanın yalnız ihracat amacıyla mal yada ambalajlarında kullanılması,

c) Markanın marka sahibinin izni ile kullanılması,

d) Markayı taşıyan malın ithalatı,markayı kullanma sayılan durumlardır.

Marka devri; markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin tamamı veya bir kısmı üçüncü şahıslara devredilmesidir.

Mahkeme kararının sonucu olan devir hariç markanın devri yazılı olarak yapılır ve devir sözleşmesi taraflarca imzalanır. Markalar siciline kaydedilmeyen devir, üçüncü kişilere karşı marka hakkı olarak ileri sürülemez.

Bir işletmenin aktif ve pasifleri ile birlikte devri, aksi kararlaştırılmamışsa, işletmeye ait markaların da devrini kapsar. Bu hüküm, işletmenin devrine, sözleşmeden doğan yükümlülük halinde uygulanır.

Marka devrinin sicile işlenmesi için, markanın tescil edildiği mal veya hizmetlerin coğrafı kaynağı kalitesi veya markanın kendisi ile ilgili olarak halkı yanılgıya düşürebilecek nitelikte ise, yeni marka sahibi halkı yanılgıya düşürmeyecek şekilde mal veya hizmetlerde marka tescilinin sınırlı bir hale getirilmesini kabul etmesi gerekir.

Tescilli bir markanın kullanım hakkı (lisans) tescil edildiği mal veya hizmetlerin bir kısmı veya tamamı lisans yoluyla üçüncü kişilere verilebilir.

Lisans inhisari lisans veya inhisari olmayan lisans şeklinde verilebilir. İnhisari lisans söz konusu olduğu zaman, lisans veren başkasına lisans veremez ve hakkını açıkça saklı tutmadıkça kendisi de markayı kullanamaz. Lisans sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa inhisari lisansa sahip olan kişi, üçüncü kişiler tarafından marka sahibinin markadan doğan haklarına tecavüz edilmesi durumunda, marka sahibinin yasalar uyarınca açabileceği davaları kendi adına açabilir. İnhisari olmayan lisans sahiplerinin dava açma hakkı yoktur.

Aksi sözleşmede kararlaştırılmamışsa lisans sahipleri, lisanstan doğan haklarını üçüncü kişilere devredemez veya alt lisans veremez. Lisans hakkı alan kişi, markanın koruma süresinde markanın kullanılmasına ilişkin hertürlü tasarrufta bulunabilir.

Marka sahibi, talimatlarıyla uygunluk içinde, lisans alan tarafından üretilen malın veya sunulan hizmetlerin kalitesini garanti edecek önlemleri alır.

Sözleşme şartlarının lisans alan tarafından ihlali halinde, tescilli bir markadan doğan haklar, lisans alana karşı, dava yoluyla ileri sürülebilir.

Lisans markalar siciline kayıt edilmediği sürece, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez. 

Marka sahibinin tescil sonrası unvanını, şirket neviini (çeşidini) ve adresini değiştirmiş olması durumudur. Bu değişikliklerin markalar siciline işlenmesi gerekir.

Söz konusu değişiklikler ya marka sahibinin talebi üzerine yapılır, ya da marka sahibinin yeni bir marka başvurusu sırasında tesbit edildiğinde, markalar sicilinde adına kayıtlı bulunan markalarının ve başvurularının tamamı üzerinde bu değişikliklerin yapılması Enstitü tarafından istenir ve yapılır. Bu tür değişiklikler marka tescil başvurularına da uygulanabilir.

İki nedenle marka hakkı sona erer:

Markanın süresi içinde yenilenmemesi, Marka sahibinin marka hakkından vazgeçmesi.

Marka sahibi, yazılı olarak Enstitüye bildirmek üzere, markanın kullanılacağı malların veya hizmetlerin tamamından ya da bir kısmından vazgeçebilir. Vazgeçme marka siciline kayıt tarihi itibariyle hüküm doğurur.

Marka siciline kayıt edilmiş hakların ve lisans sahiplerinin izni olmadıkça marka üzerinde, bir üçüncü kişi tarafından hak sahipliği iddia edilmekte ise, onun izni olmadıkça da marka hakkından vazgeçilemez.

Marka sahibinin izni olmaksızın, marka taklit edilerek üretilen ürünü üreten, satan, dağıtan veya başka bir şekilde ticaret alanına çıkaran veya bu amaçlar için ithal eden veya ticari amaçla elde bulunduran kişi, hukuka aykırılığı gidermek ve sebep olduğu zararı tazmin etmekle yükümlüdür.

Taklit markayı herhangi bir şekilde kullanmakta olan kişi, marka sahibinin markanın varlığından ve tecavüzden kendisini haberdar etmesi ve tecavüzü durdurmasını talep etmesi halinde veya kullanmanın kusurlu bir davranış teşkil etmesi halinde, sebep olduğu zararı tazmin etmekle yükümlüdür.

Türkiye dışındaki bir ülkede marka tescil ettirmek için, öncelikle marka tescili yapılacak ülkenin Paris Sözleşmesi yahut Dünya Ticaret Örgütü Kuruluş Anlaşması'na üye olması, bu anlaşmaları kabul etmemiş olmakla birlikte karşılıklılık ilkesi uyarınca Türkiye Cumhuriyeti uyruğundaki kişileri kanunen veya fiilen marka koruması tanınmış veya tanıdığını yazılı olarak bildirniş olması gerekir.

Marka, tescil edildiği ülkeye münhasırdır. Bir marka, tescil ettirileceği ülkenin kanun ve kurallarına uygun olarak tescil ettirilebilir.

Bir işletmeye ait mal veya hizmetleri diğer işletmelerinkinden ayırt edici özelliği bulunmayan, çizimle görüntülenemeyen veya benzer biçimde ifade edilemeyen, baskı yoluyla yayınlanamayan işaretler,

Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar aynı olan markalar,

Ticaret alanında cins, çeşit, vasıf, kalite, miktar, amaç, değer, coğrafi kaynak belirten veya malların üretildiği, hizmetlerin yapıldığı zamanı gösteren veya malların ve hizmetlerin diğer karakteristik özelliklerini belirten işaret ve adlandırmaları tek başına içeren markalar,

Malın özgün doğal yapısından ortaya çıkan şeklini veya bir teknik sonucu elde etmek için zorunlu olan, kendine malın şeklini veya mala asli değerini veren şekli içeren işaretler,

Mal veya hizmetin niteliği, kalitesi veya üretim yeri, coğrafi kaynağı gibi konularda halkı yanıltacak markalar,

Yetkili makamlardan kullanmak için izin alınmamış ve dolayısıyla Paris Sözleşmesi'nin 2 inci mükerrer 6.  maddesine göre reddedilecek markalar,

Paris Sözleşmesi'nin 2 inci mükerrer 6.  maddesi kapsamı dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, tarihi, kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği diğer armalar, amblemler veya nişanları içeren markalar,

Sahibi tarafından izin verilmeyen Paris Sözleşmesi'nin 1 inci mükerrer 6 ıncı maddesine göre tanınmış markalar,

Dini değerleri ve sembolleri içeren markalar,

Kamu düzenine ve genel ahlaka aykırı markalar, redde neden olabilecek işaretler ve markalardır,

Rüçhan, önceden doğan hak nedeniyle sıralamada öne geçme hakkıdır. Önceden doğan hak, bir başka ülkede tescil başvurusu, tescil, sergileme gibi yollarla elde edilir.

Marka tescil başvurularında iki yolla rüçhan hakkı elde edilmektedir.

1- Uluslararası sözleşmelere dayanan marka tescil başvurularından doğan rüçhan hakkı: Türkiye'de rüçhan hakkından yararlanabilmek için Paris Sözleşmesi'ne üye ülkelerden birinde, bir markanın tescili için usulüne uygun olarak yapılan başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde aynı markayı Türkiye'de tescil ettirmek için yapacakları başvuruda rüçhan (öncelik) hakkından yararlanabilirler.

2- Marka tescil ettirilebilecek ülkelerdeki ulusal veya uluslararası düzeyde resmi olarak açılan sergilerde mal veya hizmetlerini sergileyenler, sergideki gösterim tarihinden itibaren altı ay içinde Türkiye'de marka tescil ettirmek için başvuru yaptıklarında rüçhan hakkından yararlanabilirler.

Rüçhan hakkından yararlanmak isteyenler, uluslararası sözleşmelere dayanan başvurudan veya sergilerdeki gösterim hakından doğan rüçhan hakkını kullanma konusunda durumlarını resmi olarak belgelendirmelidirler.

Başvuru tarihi itibariyle hüküm ifade eden marka rüçhanlı başvurunun değerlendirmedeki önceliği rüçhan tarihinde başlar.

Marka tescil başvurusu usulüne uygun olarak yapılan ve tescil edilmesini engelleyen herhangi bir neden olmayan marka tescil başvurularının üçüncü kişilerin görüş ve değerlendirmesine açık olmak üzere Resmi Marka Bülteni'nde ilan edilmesidir. Bir marka tescil başvurusunun, tescil edileceğinin resmi olarak kesinleşmesi için Resmi Marka Bülteninde yayınlanarak iki ay ilanda kalması ve bu süre içinde üçüncü kişiler tarafından tescil başvurusuna herhangi bir itiraz gelmemiş olması gerekmektedir. Tescil başvurusuna başvurunun reddi ile sonuçlanacak bir itirazın gelmemiş olması gerekmektedir.

Marka tescil maliyetleri tescili talep edilen mal ve hizmetlerin kapsamına göre değişmektedir. Marka işlemlerine ilişkin olarak Enstitü tarafından talep edilen ücretlere www.tpe.gov.tr adresinden ulaşılabilir.

Marka tescil işlemleri ortalama 5-7 ayda sonuçlanmaktadır. TPE tarafından eksiksiz alınan marka başvuruları veri giriş, mal ve hizmetlerin kodlanması, arama ve inceleme aşamalarından sonra ret için herhangi bir neden bulunmaması halinde iki ay süre ile Resmi Marka Bülteni’nde yayınlanır. Yayına herhangi bir itiraz gelmemesi halinde başvuru sahibinden tescil için gerekli noksan evraklar talep edilir ve noksan evrakların süresi içerisinde giderilmesi halinde Marka Tescil Belgesi düzenlenerek başvuru sahibine gönderilir. Başvurunun ilk incelenmesi sırasında ya da yayına itiraz üzerine başvurunun kısmen veya tamamen reddedilmesi halinde başvuru sahibinin iki aylık süre içerisinde Enstitü kararlarına itiraz etmek hakkı vardır. İtiraz üzerine Enstitü kararları yeniden incelenir ve yeni kararlar başvuru sahibine postayla bildirilir. Başvurulara itiraz gelmesi halinde başvuru değerlendirme ve marka tescil süreleri bir yılı aşabilmektedir.

Patentle korunacak buluşlarda aranan kriterler şunlardır;

- yenilik
- tekniğin bilinen durumunun aşılması
- sanayiye uygulanabilirlik

Yenilik, başvuru yapılmadan önce başkaları tarafından yazılı, sözlü ya da uygulanarak açıklanmamış olmak anlamında mutlak yeniliktir. Tekniğin bilinen durumunun aşılması kriteri ise "konuda uzman bir kişinin kolayca düşünüp uygulamaya koyamayacağı" nitelik anlamındadır. Sanayiye uygulanabilirlik, buluşun tümüyle kuramsal olmak yerine pratiğe uygulanabilir özellik taşıması demektir. Bu üç kriteri taşıyan buluşlar patent ile korunurlar.

Buluş, "tarım dahil, sanayideki herhangi bir spesifik sorunun çözümü" olarak tanımlanır.

Patent, buluş sahibinin buluş konusu ürünü belirli bir süre üretme, kullanma, satma veya ithal etme hakkıdır. Bu hakkı gösteren belgeye de patent denir. Geleneksel terminoloji ile sınai mülkiyet haklarının içinde önemli bir yer tutan "patent hakkı", özellikle teknoloji transferinin aracı olması bakımından gelişmekte olan ülkeleri daha çok ilgilendiren maddi olmayan bir mala ilişkin haktır.

Patent hakkı;

1. Koruma süresinin dolması;
2. Patent sahibinin patent hakkından vazgeçmesi;
3. Yıllık ücretlerin ve ek ücretlerin öngörülen sürelerde ödenmemesi;
sebeplerinden birinin gerçekleşmesi ile sona erer.